منگو پیدیا

اۉزبېک متنی بۉییچه اېنگ کتـّه منبع

مقاللر

238

آغزه‌کی ادبیاتیمیز دُردانه‌لریدن

مقاللر

 

تۉپلاوچی: محبوب الله توران

 

 

  1. خدا بېرسه، سۉره‌مه‌یدی سېن کیم‌سن.
  2. صبر اچـّیق، شیرین سووی بار.
  3. حلوانی حکیم یېر، قمچینی یېتیم.
  4. حلوا دېگن بیلن آغیز شیرین بۉلمس.
  5. اوّل بختینگ، سۉنگره تختینگ.
  6. خاتین‌نینگ یخشیسی دولت، یامانی صولت.
  7. کونتی باله باشیده کونده بیره‌م.
  8. بیر هۉکیز بیلن قۉش بۉلمس، بیر گل بیلن بهار.
  9. تاپگن قووانر، تـَنیگن آلر.
  10. ظالم ایشی جفا، عالم ایشی وفا.
  11. اۉزینگده بۉلمسه، عالمده یۉق.
  12. غرور غربت کېلتیرر.
  13. اۉسیراق کۉتدن کېتر، ارپه نانی بهانه.
  14. کتـّه‌نینگ اویالگیسی کېلسه باله‌گه تېگیشه‌دی، باله‌نینگ تیاق یېگیسی کېلسه کتـّه‌گه تېگیشه‌دی.
  15. یخشی اۉزیدن بیلر.
  16. طلا دېب توتدیم مس چیقدی، ملا دېب توتدیم پېس چیقدی.
  17. بلیق بلیقنی یخشی کۉرر، بلیقخۉر ایکـّاوینی.
  18. دهقان سېپگنینی آلر، چۉپان باققنینی.
  19. سوو آققند اریقدن ینه سوو آقر.
  20. زۉر زۉردن قۉرقر، کمزۉر ایکـّاویدن.
  21. تېز چاپگن تېز ییقیلر.
  22. بای اۉلسه ذاتی قالر، غریب اۉلسه آتی.
  23. یاتیب قالگونچه آتیب قال.
  24. غالب بۉلگن مغلوب هم بۉلر.
  25. نادان بیلن سرداش بۉلمه، یامان بیلن یۉلداش بۉلمه.
  26. نامبارک آدم‌نینگ قدمی دریالرنی قوریتر.
  27. ناموس، انسانلر خون‌بهاسی.
  28. بیر ییگیت قیرق ییلده میدانگه کېله‌دی.
  29. باله ییغلـَمسه آنه سوت بېرمس.
  30. تازه‌لیک، ساغلیک‌نینگ ضامنی.
  31. تۉیگه بارسنگ تۉییب بار، یامانلیغینگ قۉییب بار.
  32. تیلگه خذمت – اېلگه خذمت.
  33. جاهل دۉستینگ اۉلگونچه، عالم دشمنینگ اۉلسین.
  34. همکارلیکده حکمت کۉپ.
  35. یخشی خاتین اېریدن چیقمه‌یدی، اېریدن چیقسه هم اېلیدن چیقمه‌یدی.
  36. وقت – آقر دریا.
  37. تاپگن آدم، قارنینی اورسین.
  38. کۉپ گپیرگندن قۉرق.
  39. یۉل عذابی – گۉر عذابی.
  40. کاساو اوزون بۉلسه، قۉل کویمس.
  41. ایگنه زیان بۉلر.
  42. خاتین توتوملیک بۉلمسه، اېر هیچ.
  43. بۉرینیکی اۉرته‌ده، تولکینیکی خلته‌ده.
  44. یکـّه قرغه‌نینگ یاری یۉق، یکـّه آت‌نینگ چنگی یۉق.
  45. بیر شپـّات بیلن یوز بېت آغرییدی.
  46. شمال بۉلمسه درخت یاله‌سی قیمیرده‌مه‌یدی.
  47. بې‌وقت قیچقیرگن خۉرازنینگ تاجینی کېس.
  48. یامان‌نینگ آشی یوزیده.
  49. آز ایشدن کۉپ ایش توغیلر.
  50. آز بۉلسین، ساز بۉلسین.
  51. آز گپیر، کۉپ تینگله!
  52. آزگه قناعت قیلمه‌گن کۉپگه هم قناعت قیلمس.
  53. آزگینه آشیم، آغریق‌سیز باشیم.
  54. آز یېب کۉپ شکر قیل!
  55. تېمه‌چه قیلمه بایگه، کۉتینگ تېگه‌دی لایگه.
  56. کۉت بېرسنگ، دېوار گپیره‌وېره‌دی.
  57. آق تاووق سامان ساچر، اۉز کۉتینی اۉزی آچر.
  58. یۉق‌نینگ باش‌سریسیگه اۉلگونچه، بارنینگ آیاق‌سریسیگه اۉلگن یخشی.
  59. قرغه‌سم یالغیز، قرغـَمه‌سم یالمانغیز.
  60. تېنتک کۉپ، اویی باشقه.
  61. اېل‌نینگ آغزیده اېلک توتیب بۉلمس.
  62. اېر هیبتلی بۉلسه، خاتین اویاتلی بۉلر.
  63. اېر و خاتین – قۉش هۉکیز.
  64. آته تـَنیمه‌گن، تېنگرینی هم تـَنیمس.
  65. آته-آنه دعاسی، اۉتگه-سووگه باتیرمس.
  66. آته-آنه سووگه تشلسه آقمس، آلاوگه تشلسه یانمس.
  67. آته-آنه دولتینگ، اۉغیل-قیزینگ صولتینگ.
  68. آته‌نگ قرّیسه قـُل آلمه، آنه‌نگ قرّیسه چۉری آلمه!
  69. آتینگ باریده یۉل تـَنی، نانینگ باریده دۉست تـَنی!
  70. آتین قاقسنگ قـَشیب باق، یېمنی یېمگه قۉشیب باق!
  71. آته‌نگنی کۉرسینگ آتدن توش!
  72. آته‌نگ یاوی دۉست بۉلمس.
  73. آت تاپگونچه تای مینگین!
  74. آت قازیغیگه قره‌ب اۉینر.
  75. آت مینگن آته‌سیگه قره‌مس.
  76. آله اېککن آز آلر، رسا اېککن ساز آلر.
  77. آزادلیک – آبادلیک.
  78. اېشیک آچیق بۉلسه هم سۉره‌ب کېر!
  79. بیلیم کوچده، کوچ بیلیمده.
  80. آت، ییگیت‌نینگ قناتی.
  81. اېلگه قۉشیلگن آبرو تاپه‌دی.
  82. بیراوگه چوقور قازسنگ، اۉزینگ ییقیله‌سن.
  83. بو گونگی ایشنی اېرته‌گه قۉیمه!
  84. عالم بۉلسنگ عالم سېنیکی.
  85. پاده‌بان قۉیبارسه هم، پاده اېگه‌سی قۉیبارمه‌یدی.
  86. آچ یېسه تۉق تۉیر.
  87. آسان ایشگه همه عاشق.
  88. بیر درخت بیلن کۉکلم بۉلمس.
  89. آچیق اېشیک عزت تاپر.
  90. اۉزیم قیلدیم، اۉزیم کۉردیم.
  91. باتیر اۉلسه آتی قالر.
  92. منتلی عسلدن کۉره، منت‌سیز کسل یخشی.
  93. یخشی آشینی یېیدی، یامان باشینی.
  94. آت اَیله‌نیب قازیغینی تاپر.
  95. آتی کتـّه، قیشلاغی ویران.
  96. یېب تۉیمه‌گن، یـَلب هم تۉیمس.
  97. یامان بیلن یاتمه، اېرته توریب ایتمه.
  98. نو کیسه‌دن قرض قیلمه، قرض قیلسنگ هم خرج قیلمه.
  99. یخشیدن شرافت، یاماندن کثافت.
  100. تۉرتاو گـُل بۉلسه تېپه‌ده‌گینی اېندیرر، آلتاو آله بۉلسه آغزیده‌گینی آلدیرر.
  101. ایش اشتها آچر، تنبل ایشدن قاچر.
  102. شیرین سۉز شکردن شیرین.
  103. گپنی کم سۉزله، ایشنی کۉپ کۉزله!
  104. راستگۉی‌نینگ باشینی قیلیچ کېسمس.
  105. آزادلیک، بختیارلیک‌دیر.
  106. آنه‌نینگ حقی توگنمس.
  107. انسان‌نینگ محنتی آلتین‌دیر.
  108. دریا سووینی بهار تاشیرر، آدم قدرینی محنت آشیرر.
  109. آدم اۉز قدرینی محنتده تاپه‌دی.
  110. بلبل چمننی سېور، انسان وطننی.
  111. کۉپ اۉقیگن کۉپ بیلر.
  112. بې‌انصافنی بۉری یېیدی.
  113. تولکینی شکار پـَیتیده پۉقی توتر.
  114. باغینگده کۉر، تاکینگگه آس!
  115. آلاو آته-آنه تـَنیمس.
  116. آته-آنه‌نگ بۉلسین، آغیز-بورنی بۉلمه‌سین.
  117. ناشکرگه تاش یاغر.
  118. بار تاپدیم بارجای تاپمه‌دیم، بارجای تاپدیم بار تاپمه‌دیم.
  119. ینگیلیک کۉرکملیک، یامانلیق کۉرمه‌یلیک.
  120. کۉپدن گپ آرتر، آزدن آش آرتر.
  121. تېگیشمه‌گین یامانگه، آخر قۉیر زیانده!
  122. بیر بېرگنگه مینگ بېرر.
  123. اوّل اېلتگن (یوتگن) قان سییر.
  124. درخت مېوه‌سیدن بیلینر، انسان اخلاقیدن.
  125. انسان‌نینگ بویوک صفتی اخلاق‌دیر.
  126. آچیق سۉز آره آچر.
  127. او گۉرنی گۉر دېمه ایچیده تپور-توپوری بۉلمسه.
  128. کوچیک هیچ قچان تۉقدن تۉیمه‌یدی.
  129. فاسقدن حیا تیلـَمه، ظالمدن وفا.
  130. حیاسیزده شرم یۉق.
  131. حلال محنت – یخشی عادت.
  132. ایشله‌گن خوار بۉلمس.
  133. تن ساغلیک – تومن بایلیک.
  134. دهقان بۉلسه حیات آباد بۉلر.
  135. تاغ هر قنچه بلند بۉلسه هم اوستیده یۉلی بار.
  136. اوزاق بۉلسه هم تۉغری یۉلدن یور.
  137. ظلم‌کارنینگ بقاسی یۉق.
  138. یامان‌نینگ عمری قیسقه بۉله‌دی.
  139. کۉر جانینی ساغ تاپه‌آلمس، ساغ جانینی کۉر.
  140. شونچه قیلدیم ارغوشتک، ایشتان کییدیم بې‌خشک.
  141. اۉقیگن اۉقدن اوزر.
  142. علم عقل‌نینگ چراغی.
  143. بیرلشگن اوزر، بیرلشمه‌گن توزر.
  144. یخشی باله گل‌بتـّه‌نینگ گلی‌دیر، یامان باله تیکنلرنینگ کولی‌دیر.
  145. بهارگی حرکت – کوزگی برکت.
  146. گپ بیلن شاشمه، ایش بیلن شاش!
  147. کتـّه‌گه حرمتده، کیچیککه عزتده بۉل!
  148. آته یورتینگ – آلتین بېشیگینگ.
  149. یازگی محنت – قیشگی راحت.
  150. یازده ایشله‌سنگ، قیشده تیشله‌یسن.
  151. یاز قاقیسی قیشده داری.
  152. محنت، محنت‌نینگ تگی راحت.
  153. محنت زېب و زینتینگ.
  154. یېر هـَیده‌سنگ کوز هـَیده، کوز هـَیده‌مه‌سنگ یوز هـَیده.
  155. سوداگه قالب بۉلمس.
  156. یخشیلیک یېرده قالمس.
  157. ایشله‌گن خوار بۉلمس.
  158. ایشله‌گن تیشله‌یدی، ایشلـَمه‌گن کیشنه‌یدی.
  159. بیرلشگن کوپ یېنگیلمس.
  160. کوچ بیرلیکده‌دیر.
  161. محنت قیلسنگ راحت تاپه‌سن.
  162. اۉرتن بېلینگ تۉق بۉلسه، ایکـّی قۉلینگ شۉخ بۉلر.
  163. بېک‌ده‌ی یې، قـُل‌ده‌ی ایشله!
  164. قیمیرده‌گن قیردن آشر.
  165. مېن بۉلمه‌سم قاریغینگ، هر یاققه قاچر یاریغینگ.
  166. قوروق تاواققه فاتحه بۉلمس.
  167. مِس قازانگه لای تاواق.
  168. هر نرسه کۉپ بۉلسه بهاسی کم بۉلر.
  169. محنتلر گرچند آغیر، اما دلده اشتیاق.
  170. دشمنینگ پشـّه بۉلسه هم اندیشه‌سیز بۉلمه!
  171. سوو قتـّیق یېرده تۉختر.
  172. بې‌نماز – قاره قۉنغیز.
  173. مسجدنی اۉی، کۉپریککه قۉی!
  174. قطره-قطره دریا بۉلر.
  175. اویینگ کیچیک بۉلسه هم کۉنگلینگ کېنگ بۉلسین.
  176. پولینگ کیسـّه‌نگده، عقلینگ کلـّه‌نگده.
  177. همسایه همسایه‌نینگ بازاری.
  178. حسابلی دۉست اَیریلمس.
  179. سِرینگنی حتی یخشی دۉستینگگه هم اَیتمه!
  180. یخشی یۉلیدن تاپر، یامان فعلیدن.
  181. حسابنی بیلمه‌گن هم یاندن اَیریلر.
  182. دهقان آسمانگه قره‌ب یخشی هوادن قووانسه، یېرگه قره‌ب مۉل حاصلدن سویونه‌دی.
  183. آلتین اۉتده بیلینر.
  184. محنت یېرده قالمس.
  185. درخت بیر یېرده کۉکره‌دی.
  186. یخشیگه اییک اَیله‌شور، یامانگه تیکن.
  187. یخشی سۉزگه قولاق سال، یامان سۉزگه اولاق سال!
  188. اېگری کلتککه اېگری تۉقماق.
  189. بدبخت‌نینگ تیشی حلواگه سینر.
  190. حق سۉز حق یۉلنی تاپر.
  191. اۉزینی بیلمه‌گن حقنی بیلمس.
  192. حالینی بیلگن خوار بۉلمس.
  193. بیر اۉق بیلن ایکـّی قویاننی اوریب بۉلمس.
  194. زمانه ظلمنی یاقتیرمس.
  195. حاکم بۉلسنگ خلقنی بیلگین!
  196. یخشی سۉز فیلنی هم یۉلگه سالر.
  197. زر قدرینی زرگر بیلر.
  198. تاغ و تاشنی سېل بوزر، اېل آره‌سینی سۉز بوزر.
  199. آزنی بیلمه‌گن، کۉپنی هم بیلمس.
  200. بیرلشگن، یاونی قـَیته‌رر.
  201. آدم قۉلی چۉلنی هم بوستان قیلر.
  202. درختنی یېر کۉکرتیره‌دی، آدمنی اېل کۉکرتیره‌دی.
  203. بلیق‌نینگ تیریکلیگی سوو بیلن، دهقان‌نینگ تیریکلیگی یېر بیلن.
  204. ایش بیلن کیشی‌نینگ مشکلی بیتر.
  205. ایشلب تاپگن‌نینگ آشی لذتلی.
  206. ایشله‌گن‌نینگ آغزی آشگه تېگر، ایشلـَمه‌گن‌نینگ باشی تاشگه تېگر.
  207. سوو اېکین‌نینگ قانی، محنت اونینگ جانی.
  208. آداب، آدم‌نینگ زېب و زینتی.
  209. چقیریلگن یېرنینگ اوزاغی یۉق.
  210. کۉپ سۉزنینگ آزی یخشی، آز سۉزنینگ اۉزی یخشی.
  211. کۉپنی یامانله‌گن کۉمیلر.
  212. مردانه ایشله‌دیک، آلغه سیلچیدیک.
  213. ایشله‌گن‌نینگ آغزی اۉینر، ایشلـَمه‌گن‌نینگ کۉزی.
  214. کۉپ گپ قولاققه یاقمس.
  215. کۉپدن قویان قوتیلمس.
  216. آز-آز اۉرگنیب دانا بۉلور.
  217. اوزاقده‌گی بوغدایدن کۉره یقینده‌گی سامان یخشی.
  218. قۉرققن آلدین مُشت کۉترر.
  219. اېکیننی اېرته اېککن حاصلینی اېرته اۉرر.
  220. کۉپنی کۉرگن کۉپ بیلر.
  221. آز سۉزله، کۉپ تینگله!
  222. بیرنی بیراو بېره‌دی، کۉپنی محنت بېره‌دی.
  223. کۉپ بیلگن آز سۉزلر، آز سۉزلـَسه هم ساز سۉزلر.
  224. علملی کیشیلرنینگ عمری ایکـّیته.
  225. قرّی بیلگننی پری بیلمس.
  226. یاتیب یېگنگه تاغ هم چیده‌مه‌یدی.
  227. تۉده‌دن اجرلگن تۉرگه توشر.
  228. بخیل احساندن قاچر، خسیس مهماندن.
  229. قازانگه یقین یورسنگ قاره‌سی یوقر، یامانگه یقین یورسنگ بلاسی.
  230. یاماندن شیطان هم قاچر.
  231. غرور، غربتگه سالر.
  232. مقتنچاق‌نینگ ماتی چیقر، جام قازان‌نینگ تاتی چیقر.
  233. بویورگن آشگه تیش تېگر، یاز تېگمـسه قیش تېگر.
  234. درد کېلگنده درمان کېتر.
  235. درد کېتگنده اویقو کېلر.
  236. قیرغیگه چیده‌گن، قیرق بیریگه هم چیدر.
  237. گلنی کۉرماقچی بۉلسنگ باققه چیق!
  238. اېر نامیدن اېر آقلر، اېر نامینی اېل سقلر.
  239. قدرله‌سنگ قدرینگ آشر، قدرسیزدن همه قاچر.
  240. ایش اشتها آچر، دېنگسه ایشدن قاچر.
  241. یخشی قند یېدیرر، یامان پند یېدیرر.
  242. تۉغری تیل تاش یارر، اېگری تیل باش یارر. 
  243. قۉلینگدن کېلسه ایشینگنی بیر دقیقه هم کېچیکتیرمه!
  244. یالغان اَیتیب فایده کۉرسنگ آخریده ضرر تاپه‌سن.
  245. بیلیملی بۉله‌ی دېسنگ کۉپ اۉقی، وظیفه‌نگنی اۉز وقتیده بجر!
  246. اگر سېن آدم بۉلسنگ، خلققه غمخوارلیک قیلمه‌یدیگن کیشیلرنی آدم حسابلمه!
  247. حرمت قیلسنگ حرمت کۉره‌سن.
  248. اېل سېنگه چۉزسه قۉل، اونگه دایم صادق بۉل!
  249. تۉغری دۉستدن اَیریلمه!
  250. توز یېگن یېرینگده توزداننی سیندیرمه!
  251. آینی اېتک بیلن یاپیب بۉلمس.
  252. اېلده باری سېنده بار.
  253. اۉزینگنی اېر بیلسنگ، اۉزگه‌نی شېر بیل!
  254. مینگ قوشچیگه بیر باشچی.
  255. بیری کتـّه‌نینگ گپیگه کیر، بیری کیچیک‌نینگ!
  256. ایکـّی اۉن بېش - بیر اۉتـّیز.
  257. تۉغری اوزه‌دی، اېگری توزه‌دی.
  258. داری اچـّیق، تأثیری شیرین.
  259. سوولر تینیق، یپراقلر آلتین.
  260. بایلیگیم ساغلیگیم – ساغلیگیم بایلیگیم.
  261. آلمه‌نی آتیب آلگونچه دم غنیمت.
  262. بخاراده مالی بارنینگ کۉنگلی تۉق.
  263. تېنتک باتیر تېز اۉلر.
  264. ادبلی باله اېگه منظور.
  265. ساغلیک تیله‌سنگ کۉپ یېمه، عزت تیله‌سنگ کۉپ دېمه!
  266. تېنتککه تېل بېرمه، قۉلیگه بېل بېرمه!
  267. یخشی خط آدمگه زینت.
  268. ایش بۉلسه خیر کېلر.
  269. یامان یۉلداش یاو بۉلر، روان یۉلده غاو بۉلر.
  270. بدبخت‌نینگ آنه‌سی تنبللیک، آته‌سی قۉرقاقلیک‌دیر.
  271. اۉلتیرگن قیز اۉرین تاپر.
  272. اېر ییگیت – شېر ییگیت.
  273. اېرنینگ وزیری خاتین.
  274. اېر بۉلگن یېر ساتمه‌یدی، یېر ساتگن اېر بۉلمه‌یدی.
  275. بیتمس تۉن‌نینگ یېنگی ییتر.
  276. تـَنیمسنی سَیله‌مس.
  277. مامه‌نگ زرنی کۉرسه نر بۉله‌دی.
  278. کم-کم، تېز-تېز.
  279. اۉخشتمسدن اوچره‌تمس.
  280. یۉقلیک نیمه یېدیرمس، بارلیک نیمه دېدیرمس.
  281. خۉراز گردنمه-گردن بۉلسه، اوروشی حساب اېمس.
  282. اربابی بۉلمه‌گن قیشلاقده اېچکی‌نینگ نامی عبدالکریم خان بۉله‌دی.

مطلبنی اۉرتاقلـَشیش: